we własnej osobie
  • Astronauta a kosmonauta
    16.12.2016
    16.12.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o rozróżnienie między słowami astronauta i kosmonauta. Całkiem niedawno dowiedziałem się, że pierwsze odnosi się do amerykańskich lotników kosmicznych, a drugie do rosyjskich. Trudno to jednak zweryfikować. Domyślam się, że taki podział był bardziej na czasie w okresie zimnej wojny i aktywnej konkurencji na tym polu między dwoma mocarstwami. A jak to jest dzisiaj? I jak w takim razie mówić o wysłannikach innej niż wymienione narodowości?

    Czytelnik
  • Czemu?
    7.11.2012
    7.11.2012
    Dookoła słychać: „Czemu tramwaj nie jedzie?”, „Czemu się spóźniłeś…”. No, właśnie… czy czemu to poprawna forma? Ja używam dlaczego… i jakoś to czemu mnie razi!
    Pozdrawiam
    Aleksandra
  • de przed nazwiskiem
    25.04.2017
    25.04.2017
    Szanowna Poradnio,
    czy kiedy w nazwiskach obcych występuje cząstka de, to przy spolszczaniu można z niej zrezygnować? Czyli np. markiz Roberto de Villena to markiz Villena czy markiz de Villena?
    Łączę wyrazy szacunku
    Dorota
  • Hierarchicznie czy po partnersku?
    2.02.2015
    2.02.2015
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie związane z podmiotem szeregowym. Czy jeśli byłem na spacerze z osobami płci przeciwnej jako jedyny mężczyzna, to mogę powiedzieć: „Wracamy z dziewczynami ze spaceru”, czy taka konstrukcja mylnie sugeruje, że było nas kilku chłopaków i oprócz tego dziewczyny? „Wracam z dziewczynami…” byłoby może bardziej jednoznaczne, ale wystawia mnie niejako na pierwszy plan.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • imiona w liczbie mnogiej

    22.12.2009
    22.12.2009

    https://sjp.pwn.pl/ podaje l.mn. Krzyśkowie, Waldkowie… Jednak formy Krzyśki, Waldki, Staszki są w Internecie reprezentowane znacznie częściej, a sama forma nie służy do wyrażania oceny negatywnej – mam wrażenie, że to inny przypadek niż opisany w tej poradzie. Dotyczy to nie tylko zdrobnień – również: Andrzeje, Macieje… Czy można liczyć na to, że w przyszłych wydaniach słownika pojawi się ten brakujący wariant w tej grupie haseł?

  • Jak się zowiesz?
    26.06.2013
    26.06.2013
    Szanowni Państwo,
    dziękuję za poprzednie odpowiedzi. Czy zowę itd. oraz zwę itd. to dwie oboczne formy koniugacyjne od czasownika zwać, czy też ta pierwsza jest formą jakiegoś innego czasownika?
    Z góry serdecznie dziękuję za pomoc.
    Łukasz
  • kołomyja i banialuki
    1.12.2006
    1.12.2006
    Tak jak bajońskie sumy pochodzą od nazwy miasta Bayonne we Francji, domyślam się, że kołomyja i banialuki pochodzą od nazw miast, odpowiednio, na Ukrainie i w Bośni. Nie mogę jednak znaleźć okoliczności narodzin tych słów. Czy mogę prosić o wyjaśnienie tychże okoliczności? Z góry dziękuję.
  • król
    29.11.2002
    29.11.2002
    Jaka jest etymologia słowa król? Czy jest związana z osobą Karola Wielkiego?
  • nazwy instytucji
    6.12.2015
    6.12.2015
    Szanowni Państwo,
    jak powinnam zapisać: komendant główny policji Adam Kowalski
    czy
    komendant główny Policji Adam Kowalski?
    A może wszystko od dużej litery?
    Dodatkowo:
    warszawski Sąd Okręgowy czy warszawski sąd okręgowy,
    Komenda Główna Milicji Obywatelskiej czy komenda główna Milicji Obywatelskiej (również ze skróconym MO),
    Komenda Główna Policji czy komenda główna Policji?
    Z góry dziękuję za pomoc.
    A.C.
  • Pietro da Cortona
    7.10.2013
    7.10.2013
    Szanowni Państwo!
    Chciałabym zapytać o odmianę nazwisk obcych zakończonych na -a, poprzedzonych słowami de, da itd., np. Pietro da Cortona. Słownik zaleca odmianę, czy jednak odnosi się to również do wskazanego przeze mnie typu nazwisk — da Cortona znaczy przecież z Kortony. Gdyby odmieniać spolszczone nazwisko tego malarza, byłoby: Piotra z Kortony, Piotrem z Kortony, odmieniałoby się zatem tylko imię. Stąd mój opór budzi odmiana: Pietra da Cortony, Pietra da Cortonę. Ale może niesłusznie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego